Deze blog schreef ik voor OpgroeiGdis: het sociale medianetwerk voor ouders, opvoeders en leerkrachten.
"Jij bent een poep!". "Nee jij bent een poep!". "En jij bent een scheet!". "Hahahahaha!". Zet twee kleuters bij elkaar en je ontkomt er bijna niet aan. Poep- en plashumor. Wellicht komt het doordat kleuters die voor het eerst naar school gaan ineens hun eigen billen moeten afvegen. Of halve dagen met poep tussen hun billen moeten rondlopen. Hoe dan ook: kleuters vinden weinig zo fascinerend als poep. En niets zo hilarisch als poep- en plashumor.
In de klas van mijn zoon heet het tv-programma "Koekeloere" tegenwoordig "Poepeloere". En het rijmpje van "1 april" is eind april nog steeds populair omdat het hier eindigt op "poep in je bil". Of "kikker in je poep". Minstens zo grappig. Bij ons thuis zijn de poep- en plasgrapjes vooral tijdens het avondeten favoriet. "Mama…" "Ja?" "Poepiescheet! Hahahahaha!" riep mijn zoon laatst toen ik een hap broccoli in mijn mond stak. En toen zijn zusje trots herhaalde "Poe-pie-seet!" verdween haar grote broer letterlijk onder de tafel van het lachen. Inmiddels heeft onze kleuter zichzelf omgedoopt tot 'Pietje poep', dus als hij weer eens "poep" roept als we vragen wat hij op zijn brood wil, zeggen we: "Oh, Pietje poep is er weer!".
Maar laatst maakte ik een fout. En dat heb ik geweten. Het begon nog vrij onschuldig: "Kijk uit, hondenpoep!" riep ik toen ik onderweg naar de auto over een grote drol heen stapte. "Wáát?!" riep hij terwijl hij nog even naar een rondslingerende voetbal rende. "Wat zeg je?!" verbeterde ik hem geïrriteerd, om vervolgens te roepen: "Níet in de hondenpoep gaan staan!". En dáár ging het mis. Want onze hersenen registeren het woordje 'niet' niet. Daar kunnen onze hersenen – en dus ook die van onze kinderen – simpelweg niets mee. We horen het wel, maar verwerken het niet. Let maar eens op: Niet aan taart denken hè. Wat doe je nu? Precies! En nu niet je Facebook gaan checken hè?! En denk vooral niet aan een heerlijke kop koffie. Waar heb je nu zin in? Juist!
Dus toen ik tegen mijn zoon – die niets zo fascinerend vindt als poep – zei dat hij níet in de hondenpoep mocht gaan staan…. Je raadt het al… Terwijl ik mezelf wel de haren uit mijn hoofd wilde trekken, stond mijn zoon eens even lekker zijn zondagse schoenen in een grote hondendrol te draaien. Wat een sensatie moet dat zijn geweest. En om nog even te bewijzen dat hij écht een kleuter was, beweerde hij vervolgens glashard dat hij per óngeluk in de poep was gaan staan. Want behalve 'poep' of 'scheet' zeggen, heeft hij natuurlijk ook het jokken ontdekt. Zoals het een kleuter betaamt.
Mijn tip van vandaag: Zeg nooit 'niet' tegen je kind; benoem liever wat je wél verwacht. En als je echt iets per direct wil verbieden, zeg dan: "Stop hiermee!" (in plaats van "Niet slaan!" bijvoorbeeld).
Sinds maart 2016 blog ik als 'kundige blogger' bij 'Opgroeigids': het sociale medianetwerk voor ouders, opvoeders en leerkrachten. Zie hier mijn eerste blog: "Gezeur op het schoolplein". Over wat te doen als je kind blíjft zeuren om iets wat niet kan, niet mag, of simpelweg onmogelijk is:
https://www.opgroeigids.nl/leeshoek/blog/opvoeding-en-tips/opvoeding-en-tips-2/gezeur-op-het-schoolplein
Beste moeder op het schoolplein,
Wat was je frustratie voelbaar daarnet op het schoolplein. Je had vast al minstens zes keer uitgelegd dat jullie zó gingen eten. En ze had vast al minstens even vaak gevraagd om een boterham, of gegild dat ze honger had. Zwaar gefrustreerd riep je naar haar: "IK HEB NIKS BIJ ME, ZEG IK TOCH!!" Bijna was ik op je afgestapt. Gewoon, om je die ene gouden opvoedtip te geven. Die het leven met kinderen zoveel gezelliger maakt. Maar in de regen en kou met een hongerige en jengelende dochter op de fiets, zat je vast niet te wachten op ongevraagd advies.
We kennen het allemaal. Je hebt op alle mogelijke manieren uitgelegd waarom iets niet mag, niet kan, of gewoon belachelijk is om überhaupt te vragen (Hoezo nóg een ijsje?), maar je kind blijft jammeren en zeuren. Om je iPhone, om te plassen (midden op de snelweg), om nóg een koekje… En jij herhaalt voor de zoveelste keer, steeds een beetje gefrustreerder, dat het niet kan, niet mag, of gewoon: "NEE IS NEE!". En als je dan in een zwakke bui, omdat je zo moe bent en écht even geen gezeur meer aankan, toch toegeeft, gaat je kind nóg harder huilen. Huh?!
Je begrijpt even helemaal niets van je kind, en dat is wederzijds. Want jouw kind weet heus wel dat het antwoord 'nee' is. Dat hoef je echt geen honderd keer uit te leggen. En als het ineens 'ja' wordt is dat alleen maar verwarrend. Maar wáárom blijft hij/zij dan steeds dezelfde vraag stellen, jammeren of gillen? Heel simpel: omdat hij of zij verdrietig is. Of boos. Of teleurgesteld. En dat zijn hele heftige gevoelens als je nog zo jong bent en ze nog niet zo vaak ervaren hebt.
Wat een kind dan nodig heeft, is erkenning. "Vond je het ijsje zo lekker?" "Zou je er wel nog één willen?" En troost. "Jammer hè. Dat je er niet nog één mag…" En dan, als je kind zich helemaal erkend (gehoord en gezien) en getroost voelt (dat weet je als je kind weer helemaal rustig is), dan kan je de realiteit nog één keer benoemen. "Maar het mag dus niet." Dat is eng. Dat voelt alsof je een 'trap na' geeft. Maar niet voor je kind. Die wist namelijk allang dat het niet mag en kan dat nu prima aan. Probeer het maar eens!
Dus beste moeder, als je dochter weer eens zo huilt dat ze honger heeft, reageer dan eens met: "Heb je zo'n honger? Heb je zoveel zin een iets lekkers? En dan is het ook nog koud en nat... Vervelend hè, dat je niet nú iets kan eten?!"
Geloof me: na een paar keer "jaa-aa-aa…" brullen is alle frustratie weg. En dan sta je ineens niet meer tegenover, maar naast je dochter. "We gaan zo eten, als we thuis zijn" kan je dan rustig zeggen zodra ze rustig is, en tot je verbazing begint ze niet eens opnieuw te huilen, maar ziet ze ineens een reiger in de sloot, vertelt ze over het nieuwe liedje dat ze heeft geleerd, of bedenkt ze wat ze op haar brood wil!
Veel succes, veel plezier, en ik hoor graag hoe het is gegaan!
